Kaart (cartografie) - Nationaal Paleismuseum (Gugong Bowuyuan)

Het Nationaal Paleismuseum (traditioneel Chinees: 國立故宮博物院, hanyu pinyin: Gúolì Gùgōng Bówùyùan) is een museum in Taipei, Taiwan. Het heeft een permanente collectie van circa 700.000 artefacten en kunstwerken uit de Chinese geschiedenis, waarmee het museum een van de grootste collecties ter wereld in haar bezit heeft. Het Nationaal Paleismuseum heeft ook een zuidelijke tak, gelegen in Taibao, met als doel noordelijk en zuidelijk Taiwan op cultureel vlak beter in verbinding te brengen. Sinds 2005 behoort het Paleismuseum tot de "Acht Gezichten van Taiwan" (臺灣八景).

In juli 2018 werd Chen Chi-nan benoemd tot nieuwe directeur van het Nationaal Paleismuseum. Vanwege de waarde van de museumcollectie en de culturele link die wordt gelegd met het Chinese vasteland maakt de museumdirecteur deel uit van het kabinet van de Taiwanese president Tsai Ing-wen.

Toen Chinese republikeinen in 1925 voorkwamen dat de laatste keizer uit de Qing-dynastie, Puyi, opnieuw aan de macht kwam, werd besloten het keizerlijk paleis in Beijing om te vormen tot nationaal museum. De museumcollectie bleef aldaar tot 1933, toen Chiang Kai-shek besloot het per trein richting het zuiden te sturen, uit angst voor militaire agressie vanuit Japan. In de daaropvolgende zestien jaar, toen in China zowel de burgeroorlog als de Tweede Chinees-Japanse Oorlog woedde, werd de collectie regelmatig verplaatst. Toen de nationalisten onder leiding van Chiang na het verslaan van Japan in 1945 steeds verder werden teruggedrongen, werd in 1948 besloten de belangrijkste onderdelen van de collectie naar Taiwan te verschepen. Deze eerste verscheping omvatte bijna 250.000 artefacten en zeldzame boekwerken. Het merendeel van de achtergebleven werken werd verdeeld tussen musea in Beijing en Shanghai.

In de jaren 60 werd de naar Taiwan verscheepte collectie voor het grootste deel opgeslagen, en was het niet zichtbaar voor het publiek. In 1957 werd een expositieruimte geopend in het bergdorpje Beigou in Taichung, waar ruimte was voor een tentoonstelling van hoogstens tweehonderd werken. Beigou lag echter vrij afgelegen en was geen geschikte plek voor het trekken van zowel nationale als internationale toeristen. De Uitvoerende yuan besloot daarom begin jaren 70 over te gaan tot de bouw van een nieuw museumcomplex in het noorden van Taipei. In november 1965 werd het Paleismuseum officieel geopend, met een openbare collectie van ruim vijftienhonderd artefacten, waaronder kalligrafie, schilderwerken, wandtapijten, porselein, boekwerken en historische documenten.

De Volksrepubliek China heeft sinds de oprichting van het Nationaal Paleismuseum in Taipei herhaaldelijk beweerd dat de collectie van het Taiwanese museum bestaat uit "gestolen werken", die toebehoren aan musea op het Chinese vasteland. In de afgelopen decennia is de relatie tussen de Paleismusea in Beijing en Taipei echter verbeterd, en in 2009 bezocht de directrice van het Nationaal Paleismuseum als eerste museumdirecteur haar collega in Beijing. Beijing besloot bijna dertig kunstwerken uit te lenen aan het Nationaal Paleismuseum, de eerste culturele uitwisseling van deze soort in zestig jaar tijd. Het betrof portretschilderingen van Qing-keizer Yongzheng (r. 1722–1735) en zijn concubines.